Dit weekend stond ik voor een lastige keuze: mijn plannen om te gaan packraften met vrienden afzeggen en wat nodige rust nemen of toch gaan en (verder) over mijn grenzen gaan. Normaal gesproken is packraften mijn ultieme energieboost en ontspanningsmoment, maar deze keer was het anders. En om eerlijk te zijn, voelde het afzeggen van mijn plannen als immens falen, iets waar ik behoorlijk door verrast werd. Maar waarom? Waarom voelt het zo slecht om voor mezelf te zorgen en waarom lijkt zelfzorg soms te voelen als falen?
Waarom zelfzorg soms voelt als falen: mijn inzichten
Natuurlijk heb ik er afgelopen weekend over nagedacht. Dat is dan weer typisch iets voor mij. Ik ontdek iets van mezelf en wil het even kunnen doorvoelen en begrijpen. Ik vond het best wel een nuttige oefening, zeker omdat het voor mij een valkuil is. Online onderzoek bevestigde eigenlijk de conclusie waar ik zelf toe gekomen was:
1. Hoge verwachtingen en prestatiedruk
Ik ben altijd iemand geweest die hoge verwachtingen van zichzelf heeft. Het stellen van ambitieuze doelen is mijn tweede natuur. Dus als ik even tijd voor mezelf neem, lijkt het alsof ik die torenhoge standaard niet haal. En ja, dat voelt als falen. Het blijkt ook wel een topic te zijn voor me: mezelf willen bewijzen en me daarin blijven pushen en de balans volledig kwijt zijn.
Dat ik tot het punt kwam dat ik op deze trip niet mee kon gaan was ergens geen verrassing. Ik ben mezelf al weken aan het pushen (en als we heel eerlijk zijn…maanden). En ookal zijn het echt immens leuke dingen die ik doe, ik heb amper tijd om thuis alles rustig af te werken. Er is nog steeds het huishouden, werken, quality time met vrienden en familie, mijn tuin en mijn katten. Ik zit continu met het gevoel dat ik alles maar half kan doen. Ik haal mijn eigen verwachtingen dus niet.
2. Het schuldgevoel dilemma
Ik ben nogal gefocust op ‘wij’ en stel niet graag teleur. Hoe het met anderen gaat en dat ze zich goed hebben, is voor mij belangrijk. En nee, ik denk niet dat de wereld rond mij draait en dat bijvoorbeeld die packraft trip onmogelijk leuk had kunnen zijn omdat ik er niet bij was. Ik wist zeker dat ze een zalige trip zouden hebben, ook zonder me. Maar het voelde als hen in de steek laten. Het voelde als mijn belofte niet nakomen. De gedachte dat ik anderen teleurstel door aan mezelf te denken, brengt schuldgevoelens met zich mee. En die schuld voelt als falen.
3. Afwijzing
Misschien een rare om deze in het lijstje op te nemen, maar plannen afzeggen voelt aan alsof ik anderen afwijs en dat is wel het laatste wat ik wil. Ik ben doorheen de jaren wel selectiever geworden in de mensen die ik in mijn leven wil hebben, omdat dat in mijn ogen echt wel een impact heeft op hoe het in je leven gaat. Ik heb het geluk dat ik omringd ben door mensen die positief in het leven staan, levensgenieters zijn en er voor elkaar zijn. Het idee dat ze zich afgewezen zouden voelen, vind ik lastig. Dat zit natuurlijk meer in mijn hoofd. Elk van hen heeft immens begripvol gereageerd, wat weer toont wat voor top mensen het wel zijn :-).
4. Zelfopoffering als een deugd
We blijven nog steeds gevangen in een samenleving waarin ‘gewoon doorgaan’ de standaard is. Het is geruststellend om te zien dat dit langzaam aan het veranderen is, maar we zijn er nog niet helemaal. Hoe vaak horen we op het werk niet het antwoord ‘druk’ wanneer we vragen hoe het gaat? Mensen zetten door, ook al voelen ze zich eigenlijk ziek. Het lijkt wel alsof je alleen ‘sterk’ bent als je constant in de weer bent en jezelf wegcijfert. Het is een trieste constatering, toch?
Was het mogelijk geweest om dit weekend mee te gaan? Waarschijnlijk wel, maar ik kon gewoon voelen dat mijn lichaam en geest uitgeput waren. Natuurlijk had ik kunnen doorzetten en genieten van het gezelschap en het packraften, maar dan zou ik bij thuiskomst weer overladen worden met taken en verplichtingen, en ik had het gevoel dat dit te veel zou zijn. Dat ik ‘een klopje’ zou gekregen hebben.
Hoe dan anders naar zelfzorg kijken?
Toegegeven, het is er eentje waar ik nog met worstel, maar ik heb mijn best gedaan om mijn perspectief op zelfzorg te veranderen.
1. Zelfliefde
Is het raar dat ik het link aan zelfliefde? We mogen onszelf graag genoeg zien om het perfect normaal te vinden om goed voor onszelf te zorgen. I know, niet voor iedereen een gemakkelijke…Het is niet egoïstisch. Als we niet voor onszelf zorgen, kunnen we er ook niet op een gezonde manier voor anderen zijn.
2. Zie het als een sterkte
Erkennen dat zelfzorg geen teken van zwakte is, lijkt me al een mooie stap. Het is een essentieel onderdeel van welzijn en het is oké om voor mezelf te zorgen. Het is krachtig als je dat voor jezelf kan doen. Als je op tijd de tekenen opvangt dat je jezelf te veel aan het pushen bent en op tijd een pauze neemt. Of iets doet wat voor jou op dat moment goed voelt.
3. Van falen naar groei
Ik weet van mezelf dat dit er eentje zal zijn dat tijd en oefening zal vragen. Ik vind het al een mooie stap dat ik het erken en er iets aan wil doen. Wanneer ik dit gedachtenpatroon de volgende keer terug voel opkomen, kan ik mild zijn voor mezelf. Kan ik het zien als een kans om te groeien en beter voor mezelf te zorgen. ‘Mindful’ met mijn emoties omgaan heeft me in het verleden al immens geholpen. De emoties er laten zijn, mild zijn voor mezelf (perfectie hoeft immens niet :D) en erkennen dat ik de stappen zet om te willen groeien. Alleen al dat aspect is iets om jezelf een pluim te geven :D. Wat in het begin als werk aanvoelt, wordt ommeduur een tweede natuur.
4. Kwetsbaar durven opstellen (en een ondersteunende omgeving)
Het vergt moed om jezelf kwetsbaar op te stellen, maar ik heb gemerkt dat de omvang van mijn gedachten soms groter is dan hoe anderen het zien. Ik heb naar mijn vrienden geuit dat ik me op voelde en dat het voelde als falen. Dat was geen gemakkelijk bericht om te sturen, maar ik wist wel dat het een veilige omgeving was om dat in te doen. Het deed me dan ook immens deugd om op hun begrip te kunnen rekenen en te merken dat ik het voor mezelf had uitvergroot. Het kunnen uiten gaf me daarna mentale rust. Het gaf me de ruimte om ook effectief die tijd te benutten om voor mezelf te zorgen, in plaats van nog de hele tijd te lopen tobben over hoe zij het geïnterpreteerd hebben.
Anyway, tot zover mijn denkproces over hoe ik het afzeggen van plannen heb ervaren. Some might say I’m overthinking…I say, I’m growing. Het is maar hoe je het bekijkt he 😀